ESG đang nổi lên là một xu hướng dẫn dắt đầu tư

Theo Bloomberg Intelligence, ước tính tổng tài sản ESG toàn cầu sẽ đạt mức 50 nghìn tỷ USD vào năm 2025, tương đương 1/3 tài sản đang được quản lý trên toàn thế giới. Điều này cho thấy ESG đang nổi lên là một xu hướng dẫn dắt cho đầu tư trên phạm vi toàn cầu.

Trong khi đó theo Quỹ đầu tư VinaCapital, một trong những câu hỏi đầu tiên của các tổ chức quốc tế gần đây khi hai bên đàm phán cơ hội đầu tư tại Việt Nam đều là về việc áp dụng tiêu chuẩn ESG tại Việt Nam đang diễn ra như thế nào?

Ngày 9/11 tại Hà Nội, báo Việt Nam News trực thuộc Thông tấn xã Việt Nam tổ chức tọa đàm: “ESG: Biến cam kết thành hành động”, nhằm thảo luận những khó khăn thách thức trong quá trình áp dụng các tiêu chí ESG tại Việt Nam và chia sẻ những kinh nghiệm quốc tế và khuyến nghị nhằm trợ giúp cho các doanh nghiệp Việt Nam thực hành ESG một cách hiệu quả hơn. Khách mời và diễn giả gồm lãnh đạo và đại diện đến từ các bộ, ngành, các tổ chức quốc tế; chuyên gia kinh tế và các nhà quản lý doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Bà Đoàn Thị Tuyết Nhung

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó tổng giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Đoàn Thị Tuyết Nhung cho rằng tại Việt Nam, ESG cũng đã và đang trở thành xu hướng nổi trội và ngày càng nhận được sự quan tâm rộng rãi không chỉ của các doanh nghiệp mà của cả hệ thống chính trị, đặc biệt trong việc hiện thực hóa cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26.

“Khi áp dụng thành công, ESG sẽ giúp các doanh nghiệp và các nhà quản lý tháo gỡ những khó khăn nổi cộm nhất ở thời điểm hiện tại và nắm bắt cơ hội tốt nhất trong tương lai”, bà Nhung nhấn mạnh.

Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra, ngày càng nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam thể hiện sự quan tâm tới các tiêu chí ESG như là một phương pháp hữu hiệu để thu hút đầu tư nước ngoài, cũng như thuyết phục người tiêu dùng sử dụng các sản phẩm dịch vụ của mình. Tuy nhiên, việc lồng ghép cũng như kết hợp những tiêu chí này vào quá trình phát triển thương hiệu của các doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn.

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh nhấn mạnh, ESG không chỉ là cam kết của doanh nghiệp mà là đòi hỏi thực sự của cuộc sống và thị trường, đòi hỏi của người tiêu dùng với rất nhiều luật lệ. Tuy vậy, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận thức đầy đủ về ESG đối với sự phát triển, lợi thế cạnh tranh của mình, cũng như những cơ hội và cả thách thức mà ESG đem lại.

Theo Báo cáo về mức độ sẵn sàng thực hành ESG tại Việt Nam năm 2022 do PwC Việt Nam và Viện Thành viên HĐQT Việt Nam (VIOD) thực hiện với 234 doanh nghiệp, có 80% doanh nghiệp đã đặt ra cam kết hoặc đang lên kế hoạch sớm thực hành ESG. Điều này phần lớn xuất phát từ nhu cầu tác động của người tiêu dùng, người lao động và nhà đầu tư.

Nhưng bên cạnh đó, báo cáo này cũng đưa ra một số con số, mà qua đó phần nào thể hiện các thách thức, rào cản trong việc doanh nghiệp thực hành ESG tại Việt Nam. Cụ thể như, có tới 71% doanh nghiệp thiếu hiểu biết về dữ liệu cần có để báo cáo; 70% doanh nghiệp chưa có hoặc hạn chế báo cáo ESG và chỉ 36% doanh nghiệp sử dụng đối tác bên ngoài để xác thực các thông tin ESG được công bố.

Thực hành ESG vì lợi ích của chính các doanh nghiệp

Như vậy, một trong những vấn đề quan trọng đặt là ra là làm thế nào chúng ta có thể khắc phục, cải thiện những điểm yếu này, qua đó biến cam kết ESG thành hành động.

Ông Nguyễn Quang Vinh, Phó chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Chủ tịch Hội đồng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững Việt Nam (VBCSD), cho biết từ năm 2016 đến nay, VCCI, với hạt nhân là VBCSD đã tích cực thúc đẩy thực hành quản trị doanh nghiệp bền vững trong cộng đồng doanh nghiệp thông qua việc giới thiệu đến các doanh nghiệp Bộ chỉ số doanh nghiệp bền vững (CSI) và tổ chức Chương trình Đánh giá, công bố doanh nghiệp bền vững Việt Nam hàng năm với sự phối hợp của Ban Kinh tế trung ương, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Tài nguyên và Môi trường và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Bộ chỉ số CSI được cập nhật hàng năm để phù hợp với những thay đổi trong chính sách pháp luật hiện hành trong nước và các quy định quốc tế. Do đó, khi soi chiếu vào Bộ chỉ số CSI, doanh nghiệp sẽ có thể đánh giá tổng thể “sức khỏe” của mình về quản trị, kinh tế, xã hội, môi trường; phát hiện ra những lỗ hổng cần khắc phục hay những tiềm năng phát triển cần được khai thác sớm.

Đồng thời, Bộ chỉ số CSI cũng là công cụ hỗ trợ đắc lực cho việc thực hành quản trị doanh nghiệp bền vững nói chung, lập báo cáo phát triển bền vững tích hợp ESG nói riêng, qua đó cải thiện năng lực quản trị doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư tốt hơn trong dài hạn. “Do đó, chúng tôi khuyến khích cộng đồng doanh nghiệp hãy tích cực, chủ động tham khảo, tìm hiểu, nghiên cứu và áp dụng Bộ chỉ số CSI ngay hôm nay vì lợi ích của chính các doanh nghiệp”, ông Vinh nói.

Theo bà Trịnh Thị Hương, Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, hiện khoảng 97,8% các doanh nghiệp Việt Nam có quy mô siêu nhỏ, nhỏ và vừa. Trong khi đó, ESG vẫn là khái niệm khá mới mẻ đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Trên thực tế, những doanh nghiệp này có nhiều hạn chế, khó khăn cố hữu (như thiếu vốn, yếu về khoa học công nghệ, kỹ năng quản trị kém...).

Tuy nhiên, bà Hương nhấn mạnh đến thời điểm này, các doanh nghiệp cần nhìn nhận ESG không phải là gánh nặng về chi phí, mà cần coi đó là khoản đầu tư, và đầu tư để thu lại lợi ích. Theo đó, thực hành ESG sẽ giúp doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định pháp luật đồng thời đáp ứng yêu cầu thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh đồng thời có cơ hội tiếp cận các nguồn vốn xanh.

Ông Phạm Hoàng Hải, Trưởng Ban Quan hệ đối tác VBCSD cho hay ESG là công cụ lượng hóa để thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. ESG đo lường bằng chỉ tiêu và đó là một thách thức không chỉ đối với doanh nghiệp tại Việt Nam mà cả trên bình diện quốc tế. Việc tiếp cận thông tin để nắm vững công cụ và hiểu biết đầy đủ cũng là một thách thức.