Phòng ngừa rủi ro công nghệ: Thừa còn hơn thiếu
	Để nâng cao năng lực cạnh tranh hiệu quả
	Ngân hàng số vào cuộc cạnh tranh

Đứng trước thách thức phải đổi thay

Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (Cách mạng 4.0) đang có tác động mạnh mẽ, lan tỏa tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, hứa hẹn sẽ tạo thêm nhiều cơ hội, động lực mới cho ngành NH trong việc nâng cao năng lực quản trị, tự động hóa quy trình nghiệp vụ... Tuy nhiên, việc đón bắt và tận dụng cơ hội của Cách mạng 4.0 không đơn giản là chờ đợi và thụ hưởng thành quả từ đó.

Trung tâm dữ liệu mới của NHNN đạt kỷ lục về xây dựng và đưa vào vận hành nhanh nhất

Để nắm bắt kịp thời những thay đổi của làn sóng Cách mạng 4.0, làm nền tảng cho việc đổi mới tổ chức và hoạt động của mỗi NH, chủ động hội nhập với khu vực và thế giới, "Hệ thống NH Việt Nam cần vượt qua những thách thức trong việc phải thay đổi chính mình, tái cấu trúc hạ tầng công nghệ NH theo 4 nguyên tắc: đơn giản hóa - tự động hóa - sử dụng trí tuệ nhân tạo - và đảm bảo an ninh bảo mật”. Đó là khẳng định của Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh tại Hội nghị Giám đốc Công nghệ thông tin (CIO) ngành NH năm 2017 do NHNN tổ chức cuối tuần qua.

Thực tế cho thấy, Cách mạng 4.0 tạo ra nhiều cơ hội, nhưng cũng đặt ra những rủi ro tiềm ẩn về an ninh thông tin. Trong bối cảnh chung đó ngành Ngân hàng cũng đang gồng mình chống đỡ không ít cuộc tấn công, đánh cắp thông tin để trộm cắp tài sản của khách hàng, NH… Những vụ việc nêu trên theo Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh không chỉ làm thất thoát tài sản, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của mỗi NH, mà còn gây ra tác động dây chuyền đến toàn hệ thống NH và làm ảnh hưởng đến niềm tin của dân chúng đối với ngành NH. Do đó, công tác đảm bảo an ninh CNTT nói chung, phòng chống tội phạm công nghệ cao trong lĩnh vực NH nói riêng đòi hỏi phải có sự nhận thức đầy đủ, sự vào cuộc quyết liệt, đầu tư nghiêm túc và phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức trong toàn ngành NH và với các tổ chức bên ngoài.

Tận dụng lợi thế, gặt hái thắng lợi

Nhận thức vai trò của CNTT, những năm qua NHNN đã chú trọng đẩy mạnh ứng dụng CNTT làm nền tảng cho việc hiện đại hoá các hoạt động NH. Theo ông Đoàn Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (NHNN): CNTT đã được ứng dụng đồng bộ vào hầu hết các hoạt động, nghiệp vụ của NHNN với các mức độ khác nhau, góp phần từng bước nâng cao năng lực quản lý nhà nước của NHNN trên lĩnh vực tiền tệ và hoạt động NH.

Với việc triển khai các quy định của NHNN về an toàn bảo mật CNTT và kế hoạch ứng cứu sự cố, ông Phan Thái Dũng - Phó Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin cho rằng ý thức tuân thủ các quy định của NHNN tại các TCTD ngày càng nâng cao. 100% TCTD tiếp tục duy trì và nâng cấp các trang thiết bị an ninh bảo mật cơ bản như hệ thống tường lửa (firewall); hệ thống phát hiện xâm nhập (IDS/IPS)… Các TCTD cũng đã ban hành và cập nhật thường xuyên cũng như giám sát, tuân thủ các quy trình, quy định sử dụng, vận hành hệ thống hạ tầng CNTT; thường xuyên cập nhật chính sách bảo mật đã triển khai.

Hội nghị đã ghi nhận nhiều chia sẻ, đề xuất các giải pháp, kiến nghị của Giám đốc CNTT tại một số NHTM trong việc triển khai hiệu quả ứng dụng CNTT ngành NH. Như việc tạo một “hành lang/không gian” trong ban hành một số quy định có liên quan đến ứng dụng CNTT nhằm tạo điều kiện cho các NHTM có thể triển khai nhanh chóng các dự án CNTT theo phương thức đầu tư phi truyền thống đang rất phổ biến hiện nay tại các nước trong khu vực, giúp các NH Việt Nam bắt kịp ngay với xu thế phát triển nhanh, theo chia sẻ của ông Nguyễn Việt Phương - Phó Giám đốc Trung tâm CNTT Vietcombank. Hay như đề nghị của Trưởng ban CNTT BIDV Nguyễn Thành Long về việc NHNN nên nghiên cứu, đầu tư các hệ thống CNTT dùng chung để các NHTM có thể thuê sử dụng, giúp tiết kiệm chi phí trong việc đầu tư CNTT trong: xây dựng hệ thống chữ ký số, hệ thống xác thực 3D Secure, các trung tâm xác thực, trung tâm dữ liệu dự phòng, dịch vụ điện toán đám mây… cho ngành NH.

Lắng nghe ý kiến của các đại biểu tham dự, để triển khai thắng lợi Kế hoạch ứng dụng CNTT của ngành NH giai đoạn 2017-2020, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh đề nghị các TCTD: Trên cơ sở Quyết định số 488/QĐ-NHNN ngày 27/3/2017 của Thống đốc NHNN về việc ban hành kế hoạch ứng dụng CNTT của TCTD giai đoạn 2017 - 2020, các TCTD hoàn thành xây dựng kế hoạch chi tiết trước ngày 30/6/2017 gửi về NHNN (qua Cục Công nghệ thông tin) để tổng hợp.

Bên cạnh đó, bố trí nguồn lực và tổ chức triển khai ứng dụng CNTT theo kế hoạch chi tiết đã ban hành, định kỳ hàng năm (trước ngày 15/01), các TCTD báo cáo NHNN (qua Cục Công nghệ thông tin) về tình hình thực hiện kế hoạch năm trước và các khó khăn, vướng mắc tại đơn vị. Đồng thời tập trung rà soát, đánh giá đúng tình hình của tổ chức theo các quy định tại các Thông tư 31/2015/TT-NHNN, Thông tư 35/2016/TT-NHNN và Quyết định số 630/QĐ-NHNN, lập kế hoạch và ưu tiên bố trí nguồn lực để triển khai theo đúng thời hạn đã quy định, tạo bước chuyển rõ nét về an ninh bảo mật trong ngành NH.

Phó Thống đốc cũng nhấn mạnh, các TCTD cần tích cực tham gia xây dựng bộ tiêu chí đánh giá phù hợp với công tác ứng dụng CNTT của ngành NH; phối hợp cung cấp đầy đủ thông tin, số liệu chính xác để đánh giá xếp hạng ICT index TCTD thực sự phản ánh đúng chất lượng ứng dụng CNTT của toàn ngành NH nói chung và mỗi TCTD nói riêng.

Ông Nguyễn Kim Anh Đối với các đơn vị NHNN (trực tiếp là Cục Công nghệ thông tin), Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh yêu cầu: • Hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc xây dựng và tiến độ thực hiện kế hoạch ứng dụng CNTT của các TCTD. Cùng với đó, từ năm 2017, Cơ quan Thanh tra Giám sát NH sẽ đưa nội dung thanh tra CNTT và thanh tra về thanh toán trở thành nội dung thanh tra thường xuyên của Cơ quan Thanh tra giám sát. • Phối hợp với các TCTD tổ chức các khoá đào tạo chuyên sâu về CNTT để nâng cao trình độ cán bộ chuyên trách CNTT, đặc biệt là lĩnh vực an ninh bảo mật CNTT. • Định kỳ hàng năm hoặc hai năm tổ chức hội nghị sơ kết đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch, đề ra nhiệm vụ cho năm kế tiếp. • Rà soát, xây dựng hoàn thiện hệ thống văn bản chính sách, quy định, hướng dẫn về an toàn bảo mật hệ thống CNTT, đặc biệt là các quy định về phòng ngừa các rủi ro khi áp dụng triển khai các kỹ thuật, công nghệ mới. • Tăng cường công tác theo dõi, kiểm tra tuân thủ việc thực hiện tại các đơn vị trong Ngành, báo cáo Ban lãnh đạo NHNN để kịp thời xử lý các vướng mắc, tồn tại trong công tác đảm bảo an toàn hoạt động ứng dụng CNTT. • Tiếp tục phối hợp với Bộ TTTT và Hội Tin học Việt Nam xây dựng, cải tiến bộ chỉ số đánh giá ICT index TCTD phù hợp với hoạt động ứng dụng CNTT của ngành NH. Đưa nhiệm vụ đánh giá xếp hạng ứng dụng CNTT của các NH Việt Nam là một nhiệm vụ thuộc kế hoạch thường xuyên hàng năm của NHNN.